ترجمهی متن از جمله کارهای تخصصی است که نمی توان به راحتی از پس آن برآمد. و پیش برد این کار نیازمند تسلط ، تخصص و تجربه در این حوزه است. شاید شما هم حداقل برای یک بار برای ترجمهی متنی از ترنسلیترهای اینترنتی استفاده کرده باشید و در نهایت متوجه به هم ریختگی جملات در آن شده باشید. ترنسلیترهای اینترنتی تقریبا از قاعدهی ترجمهی لغت به لغت استفاده میکنند و چیزی از ساختار زبان در آن برنامه نویسی نشده است.
برای اینکه بتوانید در این بازار فعالیت کنید باید به قواعد و ترفندهایی که در زمینه ی ترجمه استفاده میشود آشنا باشید. این ترفندها شامل شناسایی جاجایی های لغات، بهرهگیری از لغات هم معنی و برگردان کردن جملات، لغات و رساندن مفهوم اصلی، رفع ایرادات، بازآفرینی لغات و رفع ایرادت معنایی است که تشخیص و تصحیح آن نیاز به تجربه و تخصص دارد.
در واقع توجه به قواعد ساختاری در ترجمه امری بسیار مهم تلقی می شود که با تلفیق ترفندهای ترجمه در آن می تواند متون با کیفیت و بدون نقصی تولید کند که روان و سلیس باشد و متن بدون مشکل و کاملی را ارائه دهد. در ادامه ترفندهایی که در ترجمه بسیار مهم و مورد توجه می باشد را بررسی خواهیم کرد.
ترفندهای مورد استفاده در ترجمه متون و قواعد ساختاری در لغات
استفاده از لغات تحتالفظی
اگر در ترجمه به لغتی در زبان اصلی (زبان مبدا) برخوردیم که معادل آن در زبان مقصد وجود ندارد و اگر هم وجود دارد برای ترجمه ی متن مناسب نیست و معنی کلمه را به خوبی نمیرساند در این صورت به جای آن، لغت جایگزین یا برگردان تحت الفظی آن را را انتخاب و استفاده کنید تا مناسب برای متن مقصد باشد و معنای مورد نظر متن مبدا را برساند.
ترجمه لغات دارای ابهام
وقتی در ترجمه ی متن در زبان مبدا به کلماتی می رسید که در آن ها ابهامی وجود دارد شما به عنوان مترجم حق ندارید آن ابهام را برطرف کنید، این مورد باید به این دلیل رعایت شود که هدف نویسنده ضایع نشود. چون ممکن است هدف نویسنده ی اصلی همان دوپهلویی و ابهام آمیزی در کلمه ی مورد نظر باشد و شما نیز باید آن را به همان صورت ترجمه کنید که حالت ابهام در آن وجود داشته باشد.
ایجاد جابهجایی در لغات
منظور از جابه جایی لغات عوض کردن نقش آن ها در جمله است برای مثال کلمه ای را به شکل قید و یا قید را به شکل صفت ترجمه کردن، البته باید در نظر داشت نباید از متن نویسنده و منظور او فاصله گرفته شود معنی جمله را منحرف نکند.
بازآفرینی لغت
در برخی موارد به جملاتی در زبان مبدا برمیخوریم که در حین ترجمه نمی توان ساختار آن را حفظ کرد به همین دلیل توصیه می شود تا از روش بازآفرینی لغت استفاده کرد تا بتوان منظور نویسنده را بهتر بیان کرد.
انطباق معنایی
از این روش زمانی استفاده می کنیم که بحث فرهنگ های متفاوت زبان مبدا و مقصد پیش بیاید. برخی از متون با توجه به فرهنگ های متفاوت معانی متفاوتی از آن ها دریافت میشود و در مورد یک موضوع نمی توان مفهوم زبان مبدا را بیان کرد که دراین بخش جز بیان مفهوم با فرهنگ غالب در زبان مقصد چاره ای وجود ندارد.
رفع ایرادات در زبان مقصد
وقتی که به متنی برمیخوریم که نمی توانیم ترجمه ی صحیحی از زبان مبدا به زبان مقصد دست بیابیم و در طول ترجمه امکان از دست رفتن معنای زبان مبدا وجود دارد می توان از این تکنیک استفاده کرد و کلمات مترادف و معادل هم را، جایگزین کرد تا ترجمه، سلیس و روان شود و ارزش علمی و ادبی آن کاسته نشود.
تکنیک ها و روش هایی که در بالا بیان شد، همگی نیازمند مهارت و تجربه هستند که تمرین و تلاش مداوم را می طلبد تا بتوان توسط آن ها متن های ترجمه شده ی مطلوبی را ارائه داد.